Polonia: Spada powierzchnia produkcji ziemniaka w kraju. Jak kształtują się ceny? Jakie prognozy co do plonów?

Jak dotychczas oceniane są plantacje ziemniaka oraz czy susza wpłynie znacząco na zbiory? Sprawdziliśmy też aktualne ceny na rynku hurtowym Bronisze.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, powierzchnia uprawy ziemniaka w tym roku wyniesie blisko 0,2 mln ha. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa podaje wyniki na podstawie wpływających wniosków o dopłaty obszarowe, a GUS wlicza w zestawienie dodatkowo uprawy przydomowe, stąd wynikają różnice w kontekście areału upraw ziemniaka w Polsce. Jakich plonów możemy spodziewać się w tym roku?

Przebieg wegetacji i szacowane plony ziemniaka

O kondycję upraw ziemniaka w kraju zapytaliśmy dr Wojciecha Nowackiego z Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB. Jak tłumaczył - Biorąc pod uwagę niedobór opadów, susza owszem lokalnie odbiła się na uprawie ziemniaków (Lubelszczyzna, Wielkopolska, Lubuskie i północna część województwa Łódzkiego), ale poza tym wyglądają one dość dobrze. Ziemniak jest gatunkiem, który radzi sobie z deficytem wody w krótkim przedziale czasowym, także te okresowe i przelotne opady, które się pojawiały – pomogły roślinom. O wysokości średnich plonów uzyskiwanych obecnie, świadczyć może choćby spadająca cena rynkowa – komentował Nowacki.

-Średnio wczesne odmiany, których uprawia się najwięcej, jeszcze kumulują plon. Odmian bardzo wczesnych i wczesnych - o krótszym okresie wegetacji - jest mniej. Jeśli chodzi o stan plantacji, ogólnie wygląda dość dobrze, odmiany wczesne już zamarły i pojawia się problem zachwaszczenia, co jest bolączką wielu plantacji tuż przed zbiorem.  Deszcze, które przeszły w ostatnich 2-3 dniach przez Polskę, z pewnością poprawiły sytuację, jeśli chodzi o dostęp do wody w ziemniaku. Wstępnie szacuję, że plon ziemniaka w tym roku, na pewno będzie wynosił powyżej 300 dt/ha. Patrząc na obecną sytuację, zbiory tegoroczne można szacować koło 6,5 mln t, jednak jeszcze jest zbyt wcześnie by mówić o dokładnych przewidywaniach, bowiem istotny wpływ na plon ma jakość, która kształtuje się w ostatnim momencie wegetacji – dodawał dr Wojciech Nowacki.

Istotnym faktem jest postępująca koncentracja produkcji uprawy ziemniaka. Mniejsze gospodarstwa wypadają na korzyść większych producentów, a profesjonalizacja następuje poprzez zmianę struktury upraw. - Według danych z ostatniego powszechnego spisu rolnego, gospodarstw uprawiających ziemniaki jest około 260 tys., a większą część z tego zajmują uprawy w gospodarstwach profesjonalnych i specjalizujących się w uprawie ziemniaka – wyjaśniał dr z IHAR.

Presja chorób do tej pory, jest różna. W regionach o większej liczbie opadów, pojawiła się zaraza ziemniaka, miejscami sporo jest też alternariozy ziemniaka. Problemem w tym roku, był masowy i gwałtowny wylęg larw stonki, ze względu na wysokie temperatury. Skutecznych środków do zwalczania tego szkodnika jest coraz mniej i w związku z tym konieczne było częstsze wykonywanie zabiegów ochronnych.

Produkcja ziemniaka w Europie

Wstępnie podawane są informacje, że powierzchnia produkcji ziemniaka w czterech północno-zachodnich krajach Europy, w strefie NEPG (Niemcy, Belgia, Francja i Holandia), wzrosła średnio o 2% w 2022 r. W porównaniu do średniej z 5 lat, stanowi to wzrost o 0,9%.

Prognozy plonu ziemniaka w UE na rok 2022, źródło: biuletyn MARS (lipiec 2022)

Prognozy plonu ziemniaka w UE na rok 2022, źródło: biuletyn MARS (lipiec 2022)

Przewidywane prognozy plonów na ten rok dla UE, stanowią podobne zbiory do lat poprzednich. Jedynie w Hiszpanii i Rumunii, są przewidziane mniejsze plony. Według źródeł rynkowych, oczekuje się wzrostu liczby sadzenia ziemniaków dla przetwórstwa, z racji rezygnacji z produkcji skrobi i świeżych ziemniaków rynkowych.

Ceny ziemniaka

W ciągu najbliższych dwóch miesięcy, pogoda będzie kluczowym czynnikiem obserwacyjnym, dla przyszłych cen ziemniaków. Aktualnie na rynku hurtowym Bronisze, ceny prezentują się następująco:

Ziemniak krajowy – 0,86-1,10; przeciętna cena – 0,95 zł/kg

Odmiana Irga 0,90-1,10; przeciętna cena – 0,95 zł/kg

Odmiana Irys 0,90 – 1,10; przeciętna cena – 1,0 zł/kg