Polonia: Wczesne odmiany ziemniaka
Młode, krajowe ziemniaki zawsze cieszyły się dużą popularnością wśród konsumentów. By uzyskać najlepszy wynik ekonomiczny, wielu producentów decyduje się na najwcześniejszy zbiór.
Jednak bardzo wczesna uprawa ziemniaków jest obarczona dużym ryzykiem wystąpienia w początkowym okresie wegetacji przymrozków i zniszczenia całej plantacji. W celu zminimalizowania takiego zagrożenia zaleca się stosowanie płaskich osłon.
Polska jest jednym z głównych producentów ziemniaka w Europie. Możemy pochwalić się największą powierzchnią jego uprawy ziemniaka w Unii Europejskiej. Nie idzie to jednak w parze sumą zebranych ziemniaków w skali kraju, ponieważ pod tym względem wyprzedzają nas Niemcy. Sytuacja ta jest spowodowana głównie używaniem przez część rolników materiału sadzeniakowego w ramach samozaopatrzenia i struktury małych gospodarstw.
Działania mające na celu uzyskanie wysokiej jakości bulw równoznaczne są z poniesieniem dodatkowych nakładów. Dlatego też obok podstawowych cech odmiany ważna jest znajomość ich wymagań. Podejmujący się uprawy ziemniaka musi być przekonany, że wyższa jakość daje możliwość uzyskania wyższej ceny. Jak duże są to nakłady, o ile zwiększona jest kosztochłonność i pracochłonność wiedzą szczególnie rolnicy, którzy uprawiają bardzo wczesne odmiany, które są podkiełkowane, przykryte np. włókniną. W przypadku odmian wczesnych możemy ograniczyć się do podkiełkowania lub pobudzenia sadzeniaków.
Właściwe przygotowanie bardzo wczesnych i wczesnych sadzeniaków, optymalny termin sadzenia to klucze do finansowego sukcesu.
Jak zmienna jest pogoda wie każdy konsument i producent. Przykładem są dwa ostatnie sezony wegetacyjne. W latach niekorzystnych konsument płaci dwa trzy razy więcej, czego przykładem są ceny z roku 2019 około 1 złotego za kilogram i ceny tegoroczne na poziomie 30-40 groszy za kilogram. Niskie plony i wysokie ceny i z drugiej strony wysokie plony i niskie ceny. Jednak, żeby cały mechanizm poprawnie zadziałał obok korzystnego przebiegu pogody w okresie wegetacji nieodzowny jest dobór odpowiedniej odmiany.
Firmy hodowlano-nasienne oferują dość bogata ofertę odmian o krótkim okresie wegetacji, tj. około 30 bardzo wczesnych i nawet 50 wczesnych. Połowa tych odmian jest wpisana do krajowego rejestru (KR), ponadto dobrze sprawdzona przez Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe (PDO). Warto pamiętać, że zarejestrowane w naszych warunkach klimatyczno-glebowych odmiany, dają częściową gwarancję powodzenia uprawy, od odmian wpisanych do wspólnotowego katalogu odmian (CCA).
W zestawieniach tabelarycznych zaprezentowano wstępne wyniki plonowania dla roku 2020 oraz ostateczne uzyskane w 2019 roku.
Odmiana Zbiór po 40 dniach od wschodów (plon w dt/ha)
2020 2019
plon ogólny plon handlowy plon ogólny plon handlowy
Wzorzec 221 203 189 164
Denar 213 194 188 165
Impala 228 214 187 172
Impresja 226 200 194 160
Lord – – 154 123
Riviera 227 215 220 209
Surmia 193 180 – –
Tacja 233 210 190 155
Werbena 225 209 – –
Wśród odmian bardzo wczesnych, których zbiór przeprowadzono po 40 dniach od pełni wschodów w prezentowanych wynikach przodowała rodzima Tacja oraz holenderska Riviera. Natomiast po zakończeniu wegetacji w tej grupie wczesności najwyższe plony w 2020 roku osiągnęły Impresja oraz Tonacja.
Tab. Plon odmian jadalnych, bardzo wczesnych (plon dt/ha)
Odmiana 2020 2019
plon ogól. plon handl. plon ogól. plon handl.
Wzorzec 479 451 340 304
Denar 509 482 357 323
Impala 497 468 349 319
Impresja 568 533 420 370
Lord – – 292 247
Riviera 392 368 321 299
Surmia 435 409 – –
Tacja 485 452 331 281
Tonacja 542 515 313 288
Werbena 406 380 – –
Odmiany wczesne reprezentowało jedenaście odmian. Wśród nich najwyższym plonem ogólnym jak i handlowym bulw w ostatnim dwuleciu roku wykazał się Bohun, Michalina oraz Ignacy.
Charakterystyka wszystkich odmian zawarta jest w corocznie aktualizowanej i publikowanej przez COBORU „Liście Opisowej Odmian”. Pełne informacje wynikowe dotyczące PDO ziemniaka oraz Listy Odmian Zalecanych (LZO) do uprawy w poszczególnych województwach, dostępne są na stronie www.coboru.pl/pdo oraz licznych regionalnych opracowaniach PDO.
dr inż. Tomasz Lenartowicz
Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej
Fuente: https://www.warzywa.pl/warzywa-polowe/wczesne-odmiany-ziemniaka/
